در قسمت های مخصوصی از غرب روسیه، اگر به درستی بنگرید قطعات متلاشی شده بتنی و خورده پاره های فلزی را می بینید که خیلی هم هیجان انگیز نیستند. اما اگر زیر این سنگ ها را زیر و رو کنید، یک صفحه فلزی پیچ شده به زمین را خواهید دید. اما این صفحه فقط یک فلز قدیمی نیست بلکه درپوش جوش شده حفره ایست که بیش از ۱۲ کیلومتر به درون زمین حفاری شده است.
اما ۱۲ کیلومتر حدودا چقدر است؟ می توان گفت که از عمیق ترین نقطه اقیانوس بیشتر است و در واقع عمیق ترین حفره ای است که تا به حال در زمین حفاری شده است. نام این حفره سوراخ حفاری شده بسیار عمیق کولا و از نادر سوراخ هایی است که برای رسیدن به نفت یا گاز حفر نشده و هدف حفاری آن کاملا علمی است.
وقتی که شوروی در سال دهه 1970 شروع به کندن این حفره کرد، بیشتر این هدف مد نظر بود که از محتویات پوسته زمیناطلاعات بیشتری گردآوری شود. زیرا حقیقت این است که ما از ورای منظومه شمسی اطلاعات بیشتری داریم تا اینکه در زیر پایمان چه می گذرد. با اینکه در 24 سال پس از شروع پروژه دانشمندان به آن اندازه که فکر می کردند در اعماق زمین پیش نرفته بودند، اما موفق شدند که سوراخی ۱۲ کیلومتری در زمین ایجاد کنند. این رکوردیست که تاکنون شکسته نشده است!
اما ما از این تلاش عظیم چه یاد گرفتیم؟ در درجه اول متوجه شدیم که در عمق 12 کیلومتری در پوسته زمین آب وجود دارد، چیزی که دانشمندان حتی آن را ممکن نمی دانستند چه برسد که به چشم ببینند. علاوه بر این، در 7 کیلومتر پایین تر از سطح زمین نیز، فسیل های میکروسکوپی از 24 گونه ارگانیسم تک سلولی منقرض شده یافت شد.
همچنین دانشمندان به سنگ هایی رسیدند که 2.7 میلیارد سال عمر داشتند و با این که این موضوع خیلی شگفت انگیز بود، اما همین سنگ ها برای دانشمدان تبدیل به یک چالش غیر قابل رفع نیز شدند. چرا؟ برای اینکه دما در حدود 180 درجه سلسیوس، در واقع 80 درجه بیشتر از آن چه دانشمندان پیش بینی کرده بودند، بود.
آیا ما خواهیم توانست بیشتر از این به مرکز زمین نزدیک شویم؟ برای پاسخ به این سوال باید گفت که از سال 1994 بسیار می گذرد و شاید اکنون فناوری به ما اجازه این کار را بدهد.
تمبر چاپ شده برای یادبود سوراخ حفاری شده بسیار عمیق کولا